Mozilla’nın Mali İşler Direktörü Eric Muhlheim, ABD Adalet Bakanlığı ile Google arasında devam eden antitröst davasında verdiği ifadede, Firefox’un Google’dan aldığı maddi desteğin kesilmesi halinde tarayıcının geleceğinin tehlikeye girebileceğini söyledi. Muhlheim, bu durumun Mozilla için "çok korkutucu" olduğunu vurguladı.
Google anlaşması giderse, Firefox’un gelirinin %85’i yok olabilir
Firefox’un sahibi olan Mozilla, gelirinin büyük bölümünü Google ile yaptığı arama motoru anlaşmasından sağlıyor. CFO Muhlheim’a göre bu gelir, Mozilla’nın toplam gelirinin %85’ine denk geliyor. Anlaşma kapsamında, Google Firefox’ta varsayılan arama motoru olmak için ödeme yapıyor.
ABD Adalet Bakanlığı ise Google’ın üçüncü taraf tarayıcılarda — Firefox da dahil olmak üzere — varsayılan arama motoru olmak için ödeme yapmasını yasaklamak istiyor. Mahkeme, bu anlaşmaların Google’a arama pazarında yasa dışı bir tekel sağladığına hükmetti.
Mozilla: Kesintiler kaçınılmaz
Muhlheim, Google’dan gelen bu gelir olmadan Mozilla’nın ciddi mali kesintilere gitmek zorunda kalacağını belirtti. Firefox’un ürün mühendisliği yatırımlarında azaltmaya gidilmesi halinde kullanıcı deneyiminin düşeceğini, bunun da “aşağı yönlü bir sarmala” yol açarak Firefox’un tamamen ortadan kalkmasına neden olabileceğini söyledi.
Bu tür bir senaryo, sadece Firefox’un değil, aynı zamanda Mozilla’nın yürüttüğü açık kaynaklı projeler ve kâr amacı gütmeyen girişimler için de büyük bir darbe olabilir. Örneğin Mozilla, yapay zekanın iklim değişikliğiyle mücadelede nasıl kullanılabileceğini araştıran projelere kaynak aktarıyor. Ancak bu kaynaklar, Firefox gelirine bağlı.
Teknoloji tekelleşmesine karşı tek bağımsız tarayıcı motoru: Gecko
Mozilla yöneticisi, Google ile yapılan mevcut anlaşmanın sona ermesinin ironik bir şekilde Google’ın hakimiyetini daha da pekiştirebileceğini öne sürdü. Çünkü Mozilla’nın geliştirdiği Gecko motoru, şu anda büyük teknoloji şirketlerinin kontrolü altında olmayan tek büyük tarayıcı motoru. Diğer yaygın motorlar, Google’ın Chromium’u ve Apple’ın WebKit’i.
Gecko’nun Microsoft’un internet protokollerinde tek söz sahibi olmasını engellemek için geliştirildiğini hatırlatan Muhlheim, bu motorun farklı tarayıcılar arasında birlikte çalışabilirliği mümkün kıldığını belirtti. Bu sayede, internetin erişimi tek bir şirketin kontrolünde kalmıyor.
B Planı işe yaramıyor: Bing geçişi gelir düşüşüne yol açtı
Mozilla, Google dışında başka arama motoru sağlayıcılarıyla iş birliği ihtimallerini de değerlendirdi. Microsoft’un Bing’iyle görüşmeler yapıldı, ancak yapılan testler, Bing’in trafik gelirlerini Google kadar iyi paraya çeviremediğini ortaya koydu.
Mozilla, 2021-2022 yıllarında kullanıcıların varsayılan arama motorunu Google’dan Bing’e geçirdiği bir test yürüttü. Sonuç: Bing'e geçen kullanıcıların Mozilla için çok daha az gelir getirdiği görüldü. Daha önce, 2014–2017 yılları arasında Firefox’un varsayılan arama motoru olarak Yahoo’yu kullanması da benzer şekilde başarısız olmuş, kullanıcılar memnuniyetsizlik nedeniyle başka tarayıcılara geçiş yapmıştı.
Alternatifler zaman alır, Mozilla o kadar bekleyemez
Adalet Bakanlığı, serbest rekabetin artırılmasıyla daha fazla kaliteli arama motorunun ortaya çıkacağını ve Firefox’un varsayılan arama motoru konumlandırması için bu firmalarla anlaşabileceğini öne sürüyor. Ancak Muhlheim’a göre bu, kısa vadede Mozilla’nın ayakta kalmasını sağlamaya yetmez. “Hayatta kalmak için gerçekten mücadele edeceğiz,” dedi.
Firefox reklam gelirine yönelir mi?
Çapraz sorguda, Muhlheim da tek bir gelir kaynağına bağlı olmanın risklerini kabul etti. Opera gibi diğer tarayıcıların arama motoru anlaşmalarından çok, reklam gelirlerinden para kazandığına dikkat çekildi. Muhlheim, Firefox’un da bu yönde gelir çeşitlendirmeyi düşünebileceğini ancak gizliliğe verdiği önem nedeniyle bu alanda ilerlemenin daha zor olacağını belirtti.